بیست محصول شبکه‌ای مهم در بیست سال گذشته‌

اشاره : در این مقاله تعدادی از برترین محصولات از دیدگاه اعضای اتحادیه "آزمایشگاه جهانی شبکه" یا Network World Lab Alliance طی سالهای گذشته فهرست وار مرور شده‌اند.

درست است که ما محصولاتی که طی بیست سال اخیر سبب تغییر کارکرد شبکه‌ها شده‌اند را نساخته‌ایم، اما به هر ترتیب نگاه ناظر ما در طی این سال‌ها به ما اجازه می‌دهد در این میان بیست محصولی را که بیشترین تأثیرگذاری را بر صنعت شبکه گذاشته‌اند، نام ببریم. در همین راستا هنگامی که نظر اعضای اتحادیه آزمایشگاه جهانی شبکه (Network World Lab Alliance) در مورد برترین محصولات را جویا شدیم، با فهرست بلندبالا‌یی شامل بیش از پنجاه مورد مواجه شدیم که هر کدام به نوعی سهمی در توسعه شبکه‌ها داشته‌اند؛ از افزایش سرعت زیرساخت‌ها و دسترسی به شبکه جهانی اینترنت گرفته تا تولید برنامه‌های کاربردی. از آن جایی که قصد ما تنها معرفی بیست محصول برتر بوده است، ممکن است از ذکر محصولات وفناوری‌هایی که از نظر شما شایسته برگزیده شدن باشند، صرف‌نظر کرده باشیم. اما جهت بیان موارد انتخابی خود و بحث درباره آن می‌توانید به انجمن آنلا‌ین مجله Network World بپیوندید. حال اجازه دهید سری به فهرست محصولات و فناوری‌های منتخب و شرکت‌های ارائه‌دهنده آن‌ها بزنیم. این فهرست براساس ترتیب زمانی پیدایش هر مورد و با معرفی ابتدایی‌ترین آن‌ها آغاز می شود. ● SNIFFER -  محصول Network General-1986 این محصول در عین داشتنِ بهای زیاد (حدود بیش از شصت‌هزار دلار) با درنظرگرفتن مدل قابل‌حمل آن، یعنی Compaq II، به لحاظ استفاده برای عیب‌یابی و تشخیص وضعیت شبکه اولین ابزار با کارکردی آسان بود. در سال 1991 شرکت سازنده، مدل توزیعی آن یعنی Sniffer Distributed را عرضه نمود و پس از آن گونه‌های جدید آن را که در شبکه اترنت گیگابایت، شبکه‌های بی‌سیم و حتی در برنامه‌هایی که بر این نوع شبکه‌ها سوار می‌شدند. کاربرد داشت. ● NOTES - محصول 1989Lotus - (اکنون IBM) به عنوان اولین گروه افزار تجاری حقیقی، این نرم‌افزار در اولین سال عرضه خود آمار فروش بیش از 35 هزار نسخه را بر جای گذاشت. نیازمندی‌های سیستم جهت اجرای این نرم‌افزار، سیستم‌عامل‌های DOS 3.1 یا OS/ 2 روی سرویس‌گیرنده و DOS 3.1 ,4.0 یا OS/2 روی سرویس‌دهنده بود. ●THE WORLD  محصول 1989 - Software ToolDie The World به عنوان قدیمی‌ترین ISP تجاری مشهور شده است. این سیستم در بروکلین ایالت ماساچوست توسط مدیر اجرایی کنونی آن، بری شین، بنیان نهاده شد تا به علاقمندان امکان دسترسی به خبرهای Usenet را بدهد. ● NETWARE 3.x - محصول1989 - Novell ‌این محصول، نسخه‌ای ازNetware  بود که مدیریت مستقیم را با استفاده از سیستم‌عامل شبکه برای تعداد زیادی از ماشین‌های سرویس‌گیرنده بهبود بخشید و به صورت قابل‌توجهی مقبولیت Netware را تسریع داد. با این نسخه توسعه‌دهندگان با استفاده از ماجول‌های قابل بارگذاری شبکه (Network Loadable Modules) می‌توانستند سایر سرویس‌ها از قبیل نرم‌افزار ضدویروس و پشتیبان‌گیر، پایگاه داده و وب‌سرویس را به شبکه بیفزایند. ناول در سال 1993 با استفاده از Netware 4.x، ویژگی Novell Directory Services خود را به بدنه اصلی محصول خود افزود و در سال 1998 نیز با عرضه Netware 5.x با بهره‌گیری از پروتکل TCP/IP بر اهمیت اینترنت تأکید کرد. ● ‌WAVELAN، خانواده محصولات LANهای بی‌سیم -  محصول AT&T Network Systems (بعداً به Lucent تبدیل شد) - 1990‌ این فناوری ابتدا براساس پیش‌نویس استانداردی که بعدها نام IEEE 802.11 به خود گرفت، پیاده‌سازی شد و اولین عضو خانواده محصولات WLAN بود که شامل کارت‌های شبکه WaveLAN PCMCIA برای لپ‌تاپ و کامپیوترهای قابل‌حمل، نرم‌افزار WaveLAN/ISA برای کامپیوتر‌های رومیزی AT-bus، نقاط دسترسی WavePOINT wire-to-wire، نرم‌افزار WaveAROUND، برنامه بررسی و راه‌اندازی سایت WaveMONITOR و سیستم WaveMODEM جهت بهره‌گیری از فناوری WaveLAN در محصولات OEM بود.   از طرفی، همه این نرم‌افزارها و قابلیت‌ها با یکدیگر، امکان اتصال هر ماشینی را در هر جا فراهم آورد و بدین ترتیب ارزش و اهمیت شبکه‌های بی‌سیم را به جایگاهی رساند که پیشتر توسط شبکه‌های سیمی حاصل شده بود. در آوریل سال 1998 شرکت Lucent محصولات خود موسوم به WaveLAN را که کاملاً با استاندارد 802.11  سازگار بودند روانه بازار کرد. ‌●‌ هاب‌های‌-10Base-T - محصول1991 - Synoptics کار شرکت Synoptics در اوایل امر روی تجهیزات 10Base-T سبب رهایی شبکه از بند کابل‌های هم‌‌محور، فرستنده / ‌گیرنده (Transceivers) و Tapها شد. این رهاورد سبب شد سرعتی کافی روی شبکه‌های مبتنی بر سیم کشی UTP حاصل شود. پس از چندی شرکت Synoptics تصمیم گرفت با شرکت Wellfleet ادغام شود که این عمل منجر به تأسیس شرکت Bay Networks شد و نهایتاً این شرکت نیز توسط Nortel در سال 1998 خریداری شد. امروزه اکثر قریب به اتفاق شبکه‌ها، براساس نسخه‌های جدید10Base -T، شامل 100Base-TX و نسخه‌های1000Base-T  طراحی می‌شود. ● LINUX محصول1991 - Open Source لینوکس به عنوان اولین سیستم‌عامل که کاملاً به صورت کد باز عرضه شد، به بستری برای شبکه‌های نوین تبدیل شد. این امر زمانی محقق شد که لینوس توروالدز نسخه 0.02 از هسته لینوکس را عرضه کرد. این سیستم‌عامل اگرچه در ابتدا برخلاف تصور عمومی جایگاهی مثل حال حاضر را روی سیستم‌های رومیزی و سرویس‌دهنده کسب نکرد، اما باعث شد با قد برافراشتن سایرین، از جمله شرکت اپل، سلطه سیستم‌عامل ویندوز شرکت مایکروسافت را به چالش جدی بکشد. ●ETHERSWITCH محصول 1991 - Kolpana در این سال شرکت Kalpana اقدام به عرضه اولین سوییچ اترنت مالتی پورت خود نمود و سپس در ادامه فناوریEtherchannel را ابداع نمود که با بهره‌گیری از چندین پیوند موازی افزایش پهنای باند را به ارمغان آورد. در سال 1994 شرکت سیسکو مجوز بهره‌برداری از این فناوری را اخذ نمود که این عمل سبب پایه‌گذاری خط تولید کنونی موسوم به Catalyst شد.  ‌●‌ SPYGLASS  MOSAIC و NETSCAPE NAVIGATOR - محصول Spyglass و 1993 - Netscape این مرورگرها اولین مرورگرهای تجاری دارای رابط گرافیکی کاربر (GUI) بودند که دسترسی عموم را به اینترنت امکان‌پذیر ساختند. ●‌  FIREWALL-1 - محصول 1994 - CheckPoint فعالیت شرکت CheckPoint در زمینه تولید فایروال‌های قابل مدیریت که در آن قابلیت فیلترکردن پکت‌ها وجود داشت، در نوع خود بی‌نظیر بود. به علاوه، این شرکت با عقد قرارداد همکاری با سایر تولید‌کنندگان مورد اطمینان سخت‌افزار، همانند نوکیا، سبب شد اطمینانی در بین مشتریان نسبت به خرید و نصب فایروال‌های شرکتCheckPoint در شبکه‌های خود، حاصل شود. ●WINDOWS 95 - محصول 1995 - Microsoft ویندوز به عنوان اولین سیستم‌عامل سرویس‌گیرنده که به صورت ذاتی از Windows Socket) Winsock) پشتیبانی می‌کرد، معرفی شد. از این ویژگی برای تعریف چگونگی دستیابی ماشین‌های مبتنی‌بر ویندوز به سرویس‌های شبکه، مخصوصاً با استفاده از پروتکل TCP/IP بهره گرفته شد. از طرفی چنین قابلیتی تولیدکنندگانی که محصولاتی با محوریت TCP/IP را تولید می‌کردند، از گردونه رقابت بیرون کرد و عملاً سبب نابودی آن‌ها شد. ●APACHE - محصول 1995 - Open Source   آپاچی اولین وب سرور رایگان بود که هم اکنون نیز در سراسر اینترنت جهت ارائه محتویات در مقیاس‌های مختلف پیاده‌سازی می‌شود و مورد استفاده قرار می گیرد. ● Cisco2500  محصول 1995 - Cisco عرضه سری مسیریاب‌های مبتنی‌بر IP یکی از محصولات پر فروش این حوزه شد؛ چرا که قیمتی مناسب به همراه سهولت استفاده و اندازه مناسب را با خود به ارمغان آورد. این مسیر یاب سبب ایجاد تغییر در نحوه ساخت شبکه‌های بزرگ شد. ●تلفن سلولی STARAC - محصول Motorola - اواسط دهه 1990 موتورولا‌ با عرضه طرح انقلابی خود، تلفن سلولی را به وسیله‌ای تبدیل کرد که می‌توانستید آن را در جیب خود حمل کنید یا به کمربند خود ببندید و بدین ترتیب شما و همکارانتان همیشه در دسترس باشید. ●مسیریاب  M40 - محصول ‌1998 - Juniper Networks اگرچه در دهه گذشته شرکت سیسکو توانسته بود با عرضه مسیریاب‌های ISG خود با موفقیت سایر رقبای عرصه شبکه از قبیل Wellfleet ،Proteon ،3Com و IBM را پشت سر بگذارد، شماری از ISPها و شرکت‌های بزرگ، شرکتJuniper را به عنوان دومین شرکت تولیدکننده مسیریاب‌ها در مقابل  خود دیدند. ●SENDMAIL Switch - محصول 1998 - SendMail SendMail یک محصول کلیدی در انقلاب ایمیل بود؛ چرا که ارتباطات بر اساس ایمیل را در اینترنت رونق بخشید. این نرم‌افزار در سال 1979 در دانشگاه برکلی کالیفرنیا توسط اریک آلمن نوشته شد. سپس اریک توسعه این نرم‌افزار را در سال 1982 متوقف نمود و تا سال 1990 هیچ تغییری در آن نداد. در سال 1998 وی با تأسیس شرکت SendMail  شروع به فروش نسخه تجاری این نرم‌افزار تحت نام SendMail Switch نمود. ●موتور جست‌وجوی اینترنتی GOOGLE - محصول 1998 - Google این موتور جست‌وجو در ابتدا در قالب یک پروژه تحقیقاتی توسط دو دانشجوی دکترای دانشگاه استانفورد یعنی لری پیج و سرگئی برین آغاز شد. این موتور جست‌وجو متمایز از سایر موتورهای جست‌وجوی هم‌عصر خود عمل می‌کرد. بدین صورت که به تحلیل پیوندهای درون یک سایت جهت مشخص‌سازی درجه اهمیت سایت می‌پرداخت. تئوری پشت این عملکرد بدین‌صورت است که صفحات وب دارای بیشترین پیوندها از صفحات مشهور و معتبر دیگر باید به عنوان صفحات مهم‌تر از جانب موتور جست‌وجو تلقی شوند. با توجه به رشد روز افزون بهای سهام این شرکت باید اذعان داشت که گوگل توانسته است تئوری خود را به اثبات برساند. ●NAPSTER - محصول 1999 - Napster به دلا‌یل مختلف قانونی و فنی، Napster حکم یک بمب هسته‌ای را در صنعت شبکه داشت. دلیل چنین تعبیری ارائه سرویس به اشتراک‌گذاری فایل‌های موسیقی بود. ● Microsoft - 2000-WINDOWS 2000 Server این‌که کدام ‌یک از سیستم‌عامل‌های سرویس‌دهنده مایکروسافت بیشترین تأثیر را در ایجاد چشم‌اندازی موفق داشتند، جای بحث دارد.  با این حال به عقیده ما لازم است در این فهرست از Windows 2000 Server به دلیل بهبودهایش در عملکرد در قیاس با هم قطارانش خصوصاً  اولین آن‌ها، یعنی Windows NT3.51 و ارائه Active Directory Service یاد کنیم. همچنین در سال 2001 این سیستم‌عامل به افتخار میزبانی کرم Code Red، که در سرویس نمایه‌ساز وب سرور IIS سکنی می‌گزید، نائل آمد. ●SKYPE محصول 2003 - Skype این برنامه (یا سرویس) کاربردی اختصاصی که جهت برقراری ارتباط تلفنی عرضه شد، اولین سرویس مبتنی‌بر VoIP را با کیفیت واقعی و رایگان ارائه نمود که پایه‌گذار مکتبی شد که به دنبال خود سؤالاتی به دنبال داشت که چرا شرکت‌ها نمی‌توانند سریع‌تر به سوی همگرایی حرکت کنند؟ Skype پس از آن‌که از جانب eBay در پاییز سال 2005 خریده شد، توانست به درون کسب و کار‌های مختلف رخنه کند.