Windows Defender جزء ابزارهای رایگان مایکروسافت است که میتوانید آن را از نشانیwww.windowsdefender.com دانلود نمایید. این نرمافزار دارای حجم 91/4 مگابایت است و البته تحت مجوز ویندوز این شرکت است. بدین معنی که همانند ویندوز مدیاپلیر یازده یا اینترنت اکسپلورر هفت نمیتوانید آن را روی یک ویندوز رجیسترنشده و غیراصل استفاده کنید.
بنابراین برای دانلود این نرمافزار از سایت مایکروسافت (www.microsoft.com/download) نیاز به تأییدیه (Validation) و دریافت بسته Windows Genuine Advantage دارید.
برای شروع نصب Windows Defender روی فایل اجرایی نصب آن دو بار کلیک کنید تا وارد مراحل نصب شوید. مرحل اول Validate است. در این مرحله نرمافزار با برقرار کردن یک ارتباط با سرور مایکروسافت، بررسی میکند که ویندوز شما اصل است یا خیر و مایکروسافت اجازه نصب میدهد یا خیر. این مرحله را که به سلامت طی کنید، باید مجوز نرمافزار را تأیید کنید. ... I accept the را انتخاب نمایید و به مرحله بعدی بروید. در این مرحله سه انتخاب پیشرو دارید (شکل 1 ).
Use Recommended settings: با انتخاب این گزینه نرمافزار به طور خودکار با سیاستها و تنظیمات خود به مقابله با برنامههای مخرب میرود و تمام برنامههای اسپایور را پاک و از روی سیستم حذف میکند. این گزینه مناسب است، اما با یک اشکال بزرگ روبهرو است و آن اینکه، اگر نرمافزاری نصب کنید که اسپایور نباشد، ممکن است توسط این برنامه اسپایور تشخیص داده شود و پاک شود یا اجازه نصب داده نشود. کاری نیز از دست شما برنمیآید.
Install Defination update only: بستههای بروزرسانی نرمافزار به صورت خودکار نصب میشوند. در این حالت دیگر نرمافزار دخالتی در پاکسازی سیستم از اسپایورها به روش خودکار ندارد.
Ask me later: بالاترین خطر و ریسک را به دنبال دارد، اما مدیریت و کنترل نرمافزار به دست شما خواهد افتاد. در حقیقت با انتخاب این گزینه به نرمافزار میگویید پاکسازی، بروزرسانی و تنظیمات نرمافزار به عهده خودم باشد.
گزینه Install Defination update only را انتخاب کنید تا نرمافزار از تنظیمات پیش فرض استفاده کند و هم بروز باشد. در مرحله بعدی گزینه Complate را انتخاب کنید. با زدن دکمه Install، نصب نرمافزار شروع میشود و در پایان از شما برای چک کردن بستههای بروزرسانی سؤال میکند. اگر به اینترنت متصل هستید، دکمه Finish را کلیک کنید و اگر به اینترنت متصل نیستید، تیک مربوطه را بردارید و Finish کنید.
برنامه Windows Defender را از بخش All programs منوی Start اجرا کنید (شکل 2). همانطور که در شکل مشخص است، چون اجازه بروزرسانی به این نرمافزار ندادیم، صفحه اصلی آن دارای پیغام Check for Update Now است. شکل ظاهری این نرمافزار ممکن است برایتان کمی غریب باشد، ولی نگران نباشید. چون به آن عادت خواهید کرد.
برای شروع جستوجوی هارددیسک باید روی گزینهScan کلیک کنید. دو نوع اسکن در اختیار شما قرار دارد: Quick Scan و Full Scan. روش اول، سریعتر اما کمدقتتر است. ولی روش دوم دارای دقت بیشتری است و حتی خصوصیات فایلها و مشخصات آنها را برای یافتن یک اسپایور جستوجو میکند.
برای انتخاب یکی از این دو نوع اسکن، روی فلش روی پایین کنار گزینه Scan کلیک کنید. دقت کنید در هنگام اسکن سیستم، نرمافزارهای دیگر گشوده شده روی ویندوز را ببندید. چون ممکن است ویندوز کم بیاورد و نتواند به خوبی آنها را اجرا کند.
اگر Windows Defender یک برنامه مزاحم کشف کند، با یک پیغام به شما نام، مشخصات، محل قرارگیری و عمل پاکسازی آن را به شما گزارش میدهد (شکل 3).
این نرمافزار از پنج سطح امنیتی برای طبقهبندی خطرناکی اسپایورها استفاده میکند:
High، Medium، Law، Not Yet Classified و Severe. اگر برنامه یا فایلی دارای سطح High یا Severe بود در پاک کردن آن شک نکنید. برای سطحهای دیگر میتوانید گزینه Quarantine را انتخاب کنید.
گزینه Options از بخش Tools را انتخاب کنید. در این بخش تنظیمات زیادی برایتان فراهم شده است که به کمک آنها میتوانید بهتر Windows Defender را کنترل و مدیریت کنید و به خواستههایتان برسید (شکل 4). اولین گزینه به اسکن خودکار اختصاص دارد. میتوانید برای نرمافزار تعریف کنید که به صورت روزانه یا هفتگی و در یک ساعت خاص سیستم را بررسی کند. نوع اسکن (Quick یا Full) را نیز در این بخش میتوانید تعیین کنید.
بخش بعدی به سطحهای امنیتی اختصاص دارد. با کلیک روی لینک Understanding Windows Defender Alart Levels میتوانید در مورد این سطحها بیشتر یاد بگیرید. میتوان برای هر سطح یک عملیات را تعریف کرد. Ignore(بیخیال شدن)، Remove (پاک کردن)، Qarantine (غیرفعال کردن) و Default Action (کسب اجازه از شما) است.Real-Time Protection قابلیتی در Windows Defender است که امکان شناسایی خودکار و بیدرنگ یک اسپایور در هنگام ورود به کامپیوتر را میدهد. فعال کردن این قابلیت اطمینان بیشتری به شما میدهد.
اسپایورها غالباً در پسزمینه ویندوز فعال و اجرا میشوند و شما نمیتوانید از اجرا شدن آنها مطلع شوید. مایکروسافت با اطلاع از این موضوع، راه مقابله با آن را نیز تدارک دیده و در Windows Defender فراهم نموده است. ابزار Windows Explorer در بخش Tools به همینمنظور است (شکل 5).
با این ابزار میتوانید برنامههایی که همزمان با بالا آمدن ویندوز اجرا میشوند (مانند نرمافزارهای System Tray) را مدیریت کنید. در ویندوز ابزارهایی برای این کار وجود دارد(MS Confing) ، اما با این ابزار بهتر میتوان مشاهده کرد کدام برنامهها در حال اجرا هستند و تنظیم نمود کدام یک اجرا نشوند.
یک راه دسترسی به اسپایورها و جلوگیری از فعالیت آنها از طریق همین ابزار است. در پنجره Windows Explorer میتوانید برنامههای Startup را ببینید. روی هر یک کلیک کنید تا اطلاعات کاملی از آنها برایتان نمایش داده شود. همچنین میتوانید این برنامهها را Remove یا Disable کنید. نیمنگاهی به گزینه Category نیز داشته باشید.
مایکروسافت در این برنامه خود از خرد جمعی و انجمنهای آنلاین نیز استفاده کرده است. SpyNet ابزاری برای عضو شدن در انجمن آنلاین برنامه Windows Defender و اطلاع از چگونگی عمل دیگر کاربران در مواجه با یک پیغام اخطار است. این ابزار از بخش Tools قابل دسترسی است و دارای دو سطح Basic و Advanced است (شکل 6).
در حالت اول اطلاعات ابتدایی برایتان ارسال خواهد شد و در حالت پیشرفته میتوانید بالاترین سطحهای کار با برنامه را بیاموزید و بفهمید برای چه پیغام اخطاری دقیقاً چه تنظیماتی باید انجام دهید.
Windows Defender در مقایسه با دیگر نرمافزارهای آنتی اسپایور، قابلیتها و امکانات کمتری دارد، ولی از مزیت همجنس بودن با ویندوز و یکی بودن شرکتهای توسعهدهنده هر دو بهره میبرد. برخی از کارشناسان نگاهی تردیدآمیز به این نرمافزار دارند و انتشار آن از سوی مایکروسافت را دلایلی غیر از خیرخواهی کاربران میپندارند. برخی دیگر استفاده از آن را توصیه میکنند و معتقدند نصب این برنامه در کنار یک آنتیویروس قدرتمند، میتواند سپر دفاعی مستحمکی برای اطلاعات سیستم درست کند.