دستورات مهم در IOS سیسکو
 

اشاره :
پیکربندی تجهیزات ورودی- خروجی سیسکو همت زیادی می‌طلبد. چراکه هزاران دستور مختلف دارد و به همین سبب کار با IOS سیسکو می‌تواند بسیار پیچیده به‌نظر برسد. ده دستور زیر به شما کمک می‌کند با تسلط بیشتری از تجهیزات سیسکو استفاده نمائید. ‌


منبع: تک ریپابلیک‌

فرمان یکم: علا‌مت سؤال (؟)   
ممکن است چگونگی استفاده از این دستور برای شما بسیار واضح باشد. با این‌حال روش سیسکو برای استفاده از علامت سؤال به‌عنوان کلید کمک یا ‌‌help با سایر سیستم عامل‌ها کاملاً متفاوت است. بنابراین، در سیستم عامل سیسکوکه شامل یک خط فرمان با هزاران دستور و پارامتر متنوع است، استفاده از این دستوردر صرفه‌جویی وقتتان بسیار مفید است.‌

می‌توانید از دستور ؟ به طرق مختلف بهره ببرید. مثلاً وقتی نمی‌دانید از بین این‌همه دستور، چه دستوری به دردتان می‌خورد، دستور ؟‌ را تایپ می‌کنید و فهرستی از تمامی دستورهای موجود برایتان نوشته می‌شود. یا زمانی‌که نمی‌دانید دستور ؟‌ را با چه پارامتری استفاده کنید. مثلاً وقتی برای یک مسیریاب دستور?‌show ip را بدون هیچ پارامتری تایپ می‌کنید، تنها کاری که مسیریاب انجام می‌دهد اینست که خط فرمان به خط بعدی منتقل می‌گردد. همچنین می‌توانید دستور ؟‌ را برای دیدن دستورهایی که با یک حرف خاص آغاز می‌شوند، استفاده کنید. مثلا‌ ‌?show c فهرستی از دستورها که با حرف c آغاز می‌شوند را نمایش می‌دهد.

فرمان دوم: Show running-configuration
این دستور که به‌صورت sh run هم نوشته می‌شود، پیکربندی مسیریاب، سوییچ و دیواره آتشِ سخت‌افزاری شبکه‌ در حال کار را نمایش می‌دهد. این دستور به‌صورت یک فایل ‌‌config در حافظه‌ مسیریاب موجود است. شما با تغییراتی که در روتر ایجاد می‌کنید، باعث تغییر در این فایل خواهید شد. فراموش نکنید تا زمانی‌که به‌وسیله دستور copy running-configuration startup-configuration فایل را ذخیره نکرده‌اید، تغییراتِ انجام شده ثبت نخواهد شد.‌

فرمان‌سوم: Copy running-configuration startup-configuration
این دستور که به صورت ‌‌copy run start هم نوشته می‌شود، پیکربندی در حال تغییر را در حافظه RAM ذخیره می‌نماید. این تغییر برای حافظه‌ مانای سیستم ‌(NVRAM) به‌عنوان پیکربندی اجرایی شناخته می‌شود. در صورت قطع شدن برق، حافظه NVRAM، از پیکربندی سیستم محافظت می‌نماید.
 
به‌عبارت دیگر، اگر در پیکربندی مسیریاب، تغییراتی ایجاد نمایید و این تغییرات را ذخیره نکنید، با راه‌اندازی مجدد سیستم، تغییرات انجام شده از بین خواهند رفت. از دیگر کاربردهای این دستور وقتی است که یک کپی از پیکربندی مسیریاب را به یک سرور ‌TFTP بفرستید تا زمانی‌که برای مسیریاب مشکلی پیش آمد، نسخه‌ای از آن در جای دیگر موجود باشد.

فرمان چهارم: Show interface
این دستور وضعیت اینترفیس‌های مسیریاب را نمایش می‌دهد. خروجی‌های این دستور شامل این موارد است:interface status :،protocol status on the interface ،utilization ،error ،MTU و چند چیز دیگر. این دستور در عیب‌یابی یک مسیریاب یا یک سوییچ کاربرد زیادی است. از این دستور برای تخصیص یک اینترفیس معین نیز استفاده می‌شود؛ مانند دستور sh int fa0/0.
 
فرمان پنجم: Show ip interface
دستورهای ‌‌Show ip interface و Showip interface brief از دستور Show interface عمومی‌تر هستند. دستور‌‌show ip interface brief اطلاعات جامعی درباره پیکربندی و وضعیت پروتکل‌IP و سرویس‌های آن روی تمامی اینترفیس‌ها نمایش می‌دهد. دستور show ip interface brief نیز اطلاعات خلاصه‌ای درمورد اینترفیس‌های مسیریاب، از جمله آدرس ‌‌IP آن‌ها، وضعیت لایه‌ دو و لایه‌ سه را تهیه می‌کند.

فرمان ششم: ‌Config terminal،enable،interface ،and router   
مسیریاب‌های سیسکو قادرند حالت‌های مختلفی به خود بگیرند. به‌طوری‌که در هر یک از این حالت‌ها، تنها بخش‌های خاصی از مسیریاب قابل نمایش یا تغییر باشد. برای پیکربندی درست یک مسیریاب، لازم است در زمینه تغییر یک مسیریاب از یک حالت به حالت دیگر، مهارت کافی داشته باشیم. ‌

به‌طور مثال شما در ابتدا در حالت کاربر وارد سیستم می‌شوید، که در خط فرمان آن، علامت  < نوشته شده‌است. در اینجا، با نوشتن دستور ‌‌enable به حالت privileged وارد می‌شوید که در خط فرمان آن، علامت ‌# نوشته شده است. در این حالت تنها می‌توانید کلیه اطلاعات سیستم را نمایش دهید. اما قادر به تغییر آن‌ها نخواهید بود. ولی با نوشتن دستور ‌‌config terminal یا config t، به حالت پیکربندی عمومی (global configuration) وارد می‌شوید که خط فرمان به‌صورت‌‌ # (router (config دیده می‌شود.
 
در این حالت، می‌توانید پارامترهای عمومی را تغییر دهید. برای اینکه بتوانید پارامتر یک اینترفیس (مانند آدرس IP) را تغییر دهید، با نوشتن دستور interface به حالت پیکربندیِ اینترفیس وارد شوید. در خط فرمان این دستور نوشته شده است.# (‌‌router (config-if همچنین برای رفتن از حالت پیکربندی عمومی به پیکربندی اینترفیس،
 از فرمان‌‌ {‌router {protocol استفاده کنید. برای خارج شدن از یکی از مدها نیز از دستور‌ exit استفاده نمایید.

فرمان هفتم: No shutdown
این فرمان، که با نام اختصاری ‌‌no shut شناخته می‌شود، باعث فعال شدن یک اینترفیس می‌شود. از این فرمان تنها در حالت پیکربندی اینترفیس استفاده می‌شود و برای اینترفیس‌های جدید و عیب‌یابی نیز مفید است. در ضمن، وقتی با یک اینترفیس دچار مشکل شدید، برای غیرفعال‌کردن آن، از دستور shutdown یا shut به‌جای دستور ‌‌no shut استفاده نمائید.

فرمان هشتم: ‌Show ip route
از این دستور برای نمایش جدول مسیریابی یک مسیریاب استفاده می‌گردد، که شامل تمامی شبکه‌های قابل مسیریابی، روش ارجاع و چگونگی دسترسی به آن مسیرها می‌شود. این دستور که به‌صورت sh ip ro ‌نیز نوشته می‌شود، می‌تواند پارامتر هم داشته باشد. مثل ‌‌sh ip ro ospf که مخصوص مسیریاب‌های نوع‌ OSPF است. برای پاک کردن جدول مسیرها، از دستور* ‌‌‌clear ip route و برای پاک کردن یک مسیر خاص در یک شبکه خاص از دستور‌‌ 1.1.1.1‌clear ip route استفاده می‌شود.

فرمان نهم: ‌Show Version 
این دستور که به صورت sh ver نیز نوشته می‌شود، اطلاعات مربوط به ثبت پیکربندی مسیریاب را در خود دارد. این اطلاعات شامل مواردی مانند آخرین دفعه‌ای که مسیریاب بوت شده است، نگارش ‌IOS، نام فایل ‌IOS، مدل مسیریاب، مقدار حافظه RAM و حافظه Flash است.

فرمان دهم: Debug
این فرمان گزینه‌های متنوعی را بعد از خود دارد و به خودیِ خود کاری انجام نمی‌دهد. این دستور جزئیات رفع خطاهای در حال اجرا در یک برنامه خاص یا یک پروتکل خاص یا یک سرویس خاص را نمایش می‌دهد. مثلاً دستور‌‌debug ip route زمان ورود یک مسیریاب به شبکه یا خروج مسیریاب از شبکه را اعلام می‌کند.‌